Het Hannah Arendt Instituut brengt de inzichten van wetenschappers toegankelijk tot bij jou, zodat jij er mee aan de slag kan in de praktijk. Wil jij werken rond desinformatie, haatspraak of polarisatie? Hieronder vind je een uitgebreide selectie aan experten, organisaties, publicaties en andere handige tools. Laat je inspireren en kom in actie!
Ontbreekt er iets of iemand in ons overzicht? Laat het ons weten via info@hannah-arendt.institute.
Uit het onderzoek blijkt dat mensen moeite hebben om nepnieuws te herkennen.
Onderzoek naar het discours op Nederlandstalige extreemrechtse Telegramkanalen.
Hoe zou de wereld eruitzien als we focussen op empathie, verbeelding en lef? In dit boek geeft Fanny Mattheusen handvatten om kinderen en jongeren via Deep Democracy hun plaats te laten innemen in de wereld.
Dr. Eugène Loos richt zich op de toegankelijkheid van betrouwbare digitale informatie voor alle burgers. Daarbij leidt hij (inter)nationale onderzoeksprojecten over nepnieuws.
Hoe kunnen gemeenten boze burgers beter in beeld krijgen en met welke interventies kunnen ze escalatie voorkomen? Het Kennisplatform Inclusief Samenleven zocht het uit.
Deze studie onderzoekt hoe politieke instellingen invloed hebben op polarisatie.
Dr. Maarten De Waele is projectmedewerker radicalisering bij de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten.
Deze website biedt informatieve tips, handleidingen en gesprekken over het aanpakken van polarisatie in het onderwijs.
Het onderzoeksproject NUSE wil het begrip vergroten van de veranderende rol die hedendaagse media speelt in onze democratische samenlevingen.
Tomas Baum is algemeen directeur van Kazerne Dossin en geeft training in het omgaan met polarisatie.
Het Kennisplatform Inclusief Samenleven stelde deze handreiking op met een concreet stappenplan om te komen tot een effectieve analyse van polarisatie.
Deze poster geeft enkele richtlijnen voor het reageren op haat en discriminatie op sociale media.
Wat doe je als groepen burgers tegenover elkaar komen te staan? En hoe zorg je opnieuw voor verbinding? Het Kennisplatform Inclusief Samenleven geeft een uitgebreid overzicht van theorieën en aanpakken.
Dr. Maarten Van Alstein is senior onderzoeker bij het Vlaams Vredesinstituut. Hij verricht onderzoek naar conflicttransformatie, lesgeven over controversiële onderwerpen en vredes- en herinneringseducatie.
Prof. dr. Catherine Van de Heyning is juriste en parketmagistrate en doceert aan de Universiteit Antwerpen. Ze is experte in online haatspraak.
Bart Brandsma is filosoof, trainer en consultant. Hij ontwikkelde het Denkkader Polarisatie dat professionals helpt om praktisch en strategisch positie te kiezen in polariserende situaties.
In dit webinar biedt Baldwin Van Gorp inspiratie aan iedereen die anders wil communiceren over migratie en vluchtelingen.
Dit boek van Eric Lancksweerdt geeft inzichten in het belang burgerschapskwaliteiten als voedingsbodem voor een bloeiende democratie.
Dit educatief pakket biedt handvatten om jongeren te stimuleren om kritisch te kijken naar (nep)nieuws en naar de bron en boodschap van nieuws.
Prof. dr. Baldwin Van Gorp is professor Journalistiek en Communicatiemanagement aan de KU Leuven en coördineert het Instituut voor Mediastudies.
Annelies Pauwels doet onderzoek naar radicalisering en terrorisme bij het Vlaams Vredesinstituut.
IMS verricht innovatief en kritisch wetenschappelijk onderzoek rond media en communicatie.
Dr. Ron van Wonderen is onderzoeker bij het Verwey Jonker Instituut en themacoördinator Sociale Stabiliteit bij het Kennisplatform Inclusief Samenleven.
De Kijkwijzer Democratische Dialoog ondersteunt scholen en organisaties in het omgaan met spanningen en polarisatie door concrete dialoogtips aan te reiken
Ook binnen scholen is polarisatie voelbaar. Dit artikel is een korte introductie over polarisatie met een speciale focus op polariserend gedrag in de klas.
In dit rapport onderzoekt het Kennisplatform Inclusief Samenleven of en hoe hatespeech kan worden tegengegaan door als slachtoffer het gesprek aan te gaan met de dader.
De Wakkere Burger ondersteunt actieve burgers en versterkt de dialoog met het bestuur.
Joline Verloove is senior projectleider bij Movisie en programmaleider bij het Kennisplatform Integratie en Samenleving. Ze legt zich onder meer toe op online discriminatie en hate speech.
Deze handreiking verzamelt een brede waaier aan informatie over maatschappelijke spanningen en onrust. Ontdek hoe sociale spanningen en escalatie ontstaan en hoe je deze effectief kan aanpakken.
Het botst tegenwoordig al eens in de klas. Dit boek geeft onderwijsprofessionals handvatten om radicalisering in de klas tijdig te signaleren en bekwaam te handelen.
Bert Pieters is expert media, radicalisering, representatie, polarisatie en propaganda bij Mediawijs.
Sanne Hermans leidt de Nieuws in de Klas-campagne in Vlaanderen, een samenwerking met publieke en private media om nieuwsmedia en onderwijs te brengen. Ze is gespecialiseerd in onderwijs over journalistiek en desinformatie.
Bart Brandsma schreef een helder basisboek voor professionals die grip willen krijgen op polarisatie in de dagelijkse praktijk.
In opdracht van de Minister van Digitale Agenda formuleerde een expertengroep aanbevelingen om het probleem van fake news en de verspreiding van online desinformatie aan te pakken.
Deze handreiking geeft inzicht in polarisatie en biedt strategisch en praktisch advies voor lokale besturen.
Jessika Soors is beleidsmedewerker bij de Vlaamse Overheid voor de Informatie- en screeningsdienst lokale geloofsgemeenschappen.
EDMO brengt een expertisenetwerk samen rond desinformatie en factchecken.
Dit rapport evalueert hoe de stad Mechelen omgaat met online polarisatie en vervreemding, en welke lessen hieruit getrokken kunnen worden.
Dit boek maakt deel uit van de boekenreeks European Integration and Democracy en geeft inzicht in de gevaren van nepnieuws en desinformatie.
Een handleiding over Hate Speech, de redenen waarom uitingen van Hate Speech beoordelen zo moeilijk is, en hoe jij kan reageren als Hate Speech zich voordoet.
In kader van het project Other Talk onderzocht de KU Leuven hoe we anders kunnen communiceren over migratie en vluchtelingen.
Dit onderzoeksrapport neemt een stand van zaken omtrent online haatspraak in de Europese Unie en helpt maatschappelijke organisaties en professionals om beter om te gaan met giftigheid en intimidatie.
Deze infofiche biedt richtlijnen voor het opstellen van een doordacht sociale mediabeleid.
Dit rapport biedt een overzicht van definities en denkkaders om polarisatie en radicalisering en onze omgang ermee beter te begrijpen.
Dit onderzoek geeft inzicht in de aard en oorzaken van polarisatie onder jongeren en biedt jeugdprofessionals handvatten om deze beter aan te pakken.
In deze TED-talk legt Baldwin Van Gorp uit hoe feiten en frames betekenis geven aan de realiteit.
Deze handreiking stelt lokale besturen in staat om samen met inwoners een aanpak uit te stippelen voor de omgang met koloniale verwijzingen in het straatbeeld.
De Wij(k)verbinder is een tool voor beleidsmakers, professionals en burgers die activiteiten willen (laten) organiseren die bijdragen aan respectvol samenleven.
Prof. dr. Ike Picone is professor Media en Journalistiek aan de VUB en verbonden aan imec-SMIT. Hij verricht onderzoek op het kruispunt van journalistiek, technologische innovatie en democratie.
Olivier Cauberghs is radicaliseringsexpert en doet onderzoek naar online radicalisering voor Textgain.
Dit is een educatief pakket voor leerkrachten en jeugdwerkers die met jongeren het gesprek over haatspraak willen aangaan.
Hanneke Felten is onderzoeker en senior projectleider bij Kennisplatform Inclusief Samenleven en Movisie en legt zich toe op discriminatiebestrijding.
De Struisvogel Sessie is een methode waarmee professionals in gesprek gaan over morele dilemma’s tijdens het werk.
Wat is nepnieuws en hoe ga je ermee om? Dit artikel biedt informatie en tips voor professionals die met jongeren werken rondom nepnieuws.
Communicatie-expert Ike Picony legt uit hoe je fake news kan herkennen en hoe je je ertegen kan wapenen.
Dit rapport toont hoe radicalisering, polarisatie en vervreemding zich online uiten op diverse platformen.
Dr. Kristin van Damme is onderzoeker Media en Innovatie aan Universiteit Gent. Ze focust onder andere op veranderend nieuwsgebruik, mediaconsumptie en journalistieke innovatie.
Blogpost over hoe politici, technologiebedrijven, journalisten en academici desinformatie kunnen aanpakken en bestrijden.
Marjan Verplancke coördineert het luik vorming en publiekswerking binnen het Hannah Arendt Instituut. Marjan Verplancke is experte in burgerschapseducatie en polarisatie.
Wij-Zij is een netwerk van partnerorganisaties uit verschillende sectoren die samenwerken om een duurzaam antwoord te bieden op polarisatie.
Wim Van Roy is coördinator van De Wakkere Burger, een onafhankelijke sociaal-culturele organisatie die zich inzet voor de versterking van burgerparticipatie.
Michaël Opgenhaffen is hoofddocent digitaal nieuws en journalistiek aan het Instituut voor Mediastudies aan de KU Leuven.
Met deze geheugensteun van Klasse leren leerkrachten bewuster communiceren met ouders en leerlingen.
Is elke onverdraagzame uitspraak een vorm van haatspraak? En waar ligt de grens? Je ontdekt het in deze podcast van De Standaard.
In dit online artikel geeft het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen tekst en uitleg bij discriminatie en de antidiscriminatiewetgeving.
Er is het recht op vrije meningsuiting in België. Maar er zijn grenzen. Het overschrijden van die grenzen kan strafbaar zijn. In dit artikel worden de grenzen van vrije meningsuiting besproken.
Een praktische gids om beter om te gaan met online nepprofielen of trollen.
Fanny Matheusen is beoefenaar en instructeur in de Deep Democracy-methode. Ze is oprichter en bezieler van HUMMUS en auteur van enkele boeken over deep democracy.
Maarten Schenk is informaticus en mede-oprichter van Leadstories.com, een innovatieve website voor fact checking op het snijvlak van big data en journalistiek.
Het Community Canvas is een handig instrument voor iedereen die mensen samenbrengt en hen het gevoel wil geven dat ze erbij horen.
Prof. Batja Mesquita is hoogleraar psychologie aan de KU Leuven en directeur van het Centrum voor Sociale en Culturele Psychologie. Haar onderzoek focust op emoties vanuit een cultureel perspectief.
Dit artikel van Mediawijs helpt je nepprofielen of trollen op het internet herkennen.
Dr. Christophe Busch is criminoloog en directeur van het Hannah Arendt instituut. Hij is een expert in de aanpak van radicalisering en polarisering in onze samenleving.
Het EOOH doet onderzoek naar en rapporteert over de fundamentele aard en de verspreiding van online haat.
De waarheid doet er tegenwoordig niet meer toe in het nieuws, lijkt het wel. Maar was het vroeger beter? Het boek Spoken neemt de lezer mee naar een recent verleden waarin sociale media nog niet bestonden: de oorlogen in Vietnam, Koeweit en Irak.
Prof. dr. Heidi Vandebosch is professor aan het Departement Communicatiewetenschappen van de Universiteit Antwerpen en is experte in cyberpesten.
Messaouda Zaouali is experte integratie in de regio Oost-Vlaanderen bij het Agentschap Integratie en Inburgering.
Een visietekst die steden en gemeenten helpt om de problematische polarisatie rond de pandemie aan te pakken.
Discussies over politiek en samenleving raken snel verhit. Dat laat zich ook voelen in de klas en op school. Dit boek biedt een pedagogisch kader om in de klas en op school om te gaan met controverse en polarisatie.
Deze EDUbox leert leerlingen kritisch denken en informeert hen over nepnieuws. Zo versterken ze hun mediawijsheid en online weerbaarheid.
Prof. dr. Sarah van Leuven is directeur van het Center for Journalism Studies aan de UGent en doet onderzoek naar de productie, inhoud en consumptie van nieuws.
Chris Wyns is opleider met expertise in polarisatie en omgaan met morele dilemma’s, diversiteit en verbinding.
Deze brochure voor lokale besturen en gemeenten biedt inzicht in polarisatie. Hoe breng je polarisatie in kaart en met welke strategie kan ze worden bestreden?
Maarten Schenk is medeoprichter van Lead Stories, een van de belangrijkste factcheckers van de Verenigde Staten. In zijn boek biedt hij een kijkje achter de schermen van het fake news: wie verspreidt het, waarom en hoe?
Nathalie van Raemdonck is als onderzoeker verbonden aan het Hannah Arendt Instituut en doctoreert aan de VUB. Haar onderzoek focust op de verspreiding van desinformatie en online radicalisering.
Deze nota brengt inzichten uit de literatuur rond polarisatie en conflict samen en staat stil bij hun impact op beleid en praktijk.
Inspirerende praktijkvoorbeelden voor besturen en professionals die de verbinding in hun gemeente of buurt willen versterken.
Deze content is alleen toegankelijk voor abonnees
Elizabeth Cappon is datawetenschapper bij Textgain en gepassioneerd door artificiële intelligentie, deep learning en natuurlijke taalverwerking.
De Checkers wil het publieke debat voeden met feiten en nieuwsgeletterdheid stimuleren.
Prof. Dr. Michel Walrave is gewoon hoogleraar Communicatiewetenschappen aan de Universiteit Antwerpen. Zijn onderzoek focust op het online vrijgeven van persoonlijke informatie en privacy.
Meer protesten, meer boze burgers. De spanningen tussen overheid en burgers nemen toe. Hoe om te gaan met deze verticale polarisatie?
Other Talk wil meer nuance brengen in het maatschappelijke debat rond migratie.
Onderzoek naar attitudes en standpunten bij de algemene bevolking over holebi’s en transgender personen en haatmisdrijven ten aanzien van deze groep.
Dit boek vertelt het verhaal van deep democracy, een methode met roots in het Afrikaanse continent waarbij geluisterd wordt naar de minderheidsstem.
Het Agentschap Integratie en Inburgering zet zich in voor een samenleving waarin iedereen gelijke kansen krijgt. Het staat in voor het uitvoeren van het Vlaamse inburgerings- en integratiebeleid.
Deze poster biedt een houvast bij het reageren op haatspraak met een handig overzicht van dos en don’ts.
Inside Polarisation biedt training en advies rond polarisatie. Professionals leren effectieve posities kiezen, hun (on)mogelijkheden onderkennen en depolariserend werken.
EDMO BELUX is een onderzoekscentrum dat desinformatie in België en Luxemburg monitort. Het brengt internationale experts uit de academische wereld, het maatschappelijk middenveld, media en journalistiek samen.
In deze vijfdelige videoreeks geven experten tips waarmee je echt van vals nieuws kan onderscheiden.
Dit rapport brengt polarisering op sociale media in kaart. Welke berichten lokken negatieve reacties uit en welke types gebruikers kunnen we onderscheiden?
Dit rapport vertelt je alles wat je moet weten over haatspraak en wat je er zelf tegen kan doen.
Prof. Dr. Annelore Deprez is senior onderzoeker rond het topic sociale media, nieuws en jongeren, met focus op desinformatie. Daarbij is ze directeur van de onderzoeksgroep Communicatie, Media en Design aan de Arteveldehogeschool.
Lespakket over desinformatie voor leerlingen uit de tweede graad secundair onderwijs.
Een educatieve bundel met activiteiten om jongeren alert te maken voor haatspraak. Geschikt voor de eerste en tweede graad secundair onderwijs.
KIS wil bijdragen aan een pluriforme en stabiele samenleving. Het doet onderzoek, biedt advies en geeft praktische tips voor vraagstukken rond integratie, migratie en diversiteit.
Bepaal de betrouwbaarheid van beweringen en (nieuws)berichten met dit handige stappenplan.
In dit webinar kom je te weten wat desinformatie is, hoe het de democratie ondergraaft en wat lokale besturen ertegen kunnen doen.
Dilemmalogica is ontwikkeld voor iedereen die meer werk wil maken van contact tussen mensen bij lastige en complexe opgaven.
